به گزارش پایگاه خبری «عصر نمایشگاه»، در چهل ویکمین شماره مجله نمایشگاه یادداشتی از دکتر رامین سمیع زاده،  مدیر مرکز دائمی نمایشگاه های بین المللی و رویدادهای تجاری ایران مال منتشر شد که در ادامه میخوانیم.

ما در دنیایی به سر می‌بریم که سرعت تغییرات شتابی دو صد چندان به خود گرفته و مرتب دگرگونی های شگرفی را به گونه ای رقم می زند که انسان ها، مشاغل، ساختارها، دولت ها و نظام ها از آن بازمی‌مانند. از این رو برای بقاء الزاماً باید خود را با این دنیایِ پیوسته در حال تغییر و سرعت فزاینده آن سازگار کنند. یکی از راهکارهای کارآمد و لازمه موفقیت نسبی در تحقق این هدف، نگاه آینده‌پژوهی است که بلکه بتوان  به وسیله آن برخی از این موارد را تا حدودی پیش‌بینی و یا حداقل زمینه‌های مقابله با آن را بطور نسبی فراهم کرد.
بحران ها و دگردیسی‌های بزرگ اعم از طبیعی، انسانی و موارد مشابه می‌تواند تأثیر مهمی بر ارزش ها و سبک زندگی بشر برجاگذارد. مدتی است که دنیا با بحران کرونا دست و پنجه نرم می‌کند و زندگی کنونی همه ساکنان کره زمین را تحت تاثیر قرار داده و با فراگیری این بحران در جهان، نگرانی ها از تبعات زیست محیطی و  اقتصادی و اجتماعی آن نیز افزایش یافته است. با این حال، بروز بحران کرونا با وجود همه بدی‌ها موجب آشکار شدن نقاط ضعف بسیاری از ساختارها و سیستم‌ها گردید؛ یکی از آن موارد عدم آمادگی‌های لازم جهت مدیریت، اداره و کنترل کارآمد بحران ها است. این ضعفی بود که ما داشتیم و کرونا موجب تسریع در درک آن شد. در واقع، کرونا ترمز دستی دنیا را کشید و همه سازمان ها، نهادها و مشاغل دچار تغییر و تحول های جدی شدند. بحران کرونا هشدار داد که همواره باید مجموعه‌ای از طرح ها و برنامه‌های عملی برای مواجهه با تحولات احتمالی آینده پیش‌بینی کرد و مدیران باید درباره اتفاقات احتمالی آینده بیاندیشند و متناسب با علوم و فنون روز دنیا تا جای ممکن آمادگی رویارویی با وقایع پیش‌بینی نشده را کسب کنند.
این نگرش در همه نهادها ازجمله کسب و کارها نیز می بایست مورد توجه قرار گیرد. اصولاً نهادها خصوصاً نهادهای اقتصادی بر مبنای مهمترین ارزش های پیشنهادی آنها شکل می‌گیرند که این ارزش‌ها، عمدتا حاصلِ نیازهای بخش‌هایی از جامعه است که کسب و کارها سعی در تامین آن‌ها دارند؛ از طرف دیگر هنگام وقوع بحران، نیازهای بشری نیز در عرصه‌های مختلف تغییر کرده و به همین دلیل، ارزش ها نیز عوض می‌شوند. برای مثال در برگزاری نمایشگاه ها پیش از بروز کرونا، گرد هم آوردن جمعیت زیادی بازدیدکننده در یک مکان، یک ارزش بود اما پس از بروز این بحران، عدم تجمع افراد و فاصله‌گذاری اجتماعی پررنگ شد ولی اکنون، ارزش قبلی بهعنوان یک ضد ارزش شناخته میشود لذا می بایست ارزش جایگزین شناسایی شود و جایگزین گردد.
همانطور که تاکید شد در حوزه صنعت نمایشگاهی نیز، ناچار به پذیرش تغییرات در ارزش ها خواهیم بود و عملاً بروز بحران کرونا باعث شد نگاه واقع بینانه‌تری بر این صنعت حاکم شود و سبب شود از پارادایم فشاری و بخشنامه‌ای به سمت پارادایم کششی حرکت کنیم.
همانطور که ذکر شد اصولاً شاکله اصلی پروسه "طراحی ارزش" بر مبنای نیازهای فعلی و همچنین آتی متقاضیان آن ارزش ها شکل می‌گیرد و همه نهادها اعم از دولتی و خصوصی، تولیدی و خدماتی نیز با توجه به نیازهای موجود و بر مبنای تامین آن نیازها، ارزشی را در نظر می‌گیریم که به آن"ارزش پیشنهادی" اطلاق میشود در همین راستا با بروز یک بحران مانند کرونا، نهادها نیز باید با تغییر نیازها، خود را متناسب با نیازهای جدید تجهیز کنند. برای مثال با شیوع این بیماری در کشورمان موضوعی که خود را بطور جدی نشان داد، ضعف در حوزه امکانات و قابلیت‌های حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات یا (ICT) بود؛ در بحران کرونا، با توجه به شیوع بیماری و محدودیت‌های فاصله‌گذاری اجتماعی، حضور در مجامع به‌شکل فیزیکی خطر آفرین است در نتیجه، حضور در فضاهای سایبری پررنگ میشود؛ بدان معنا که باید در راستای تامین نیاز جدید در دوره بحران، ارزش های پیشنهادی جدیدی ارائه کنیم مانند اتفاقاتی که در حوزه سایبری می افتد از جمله فروشگاه‌ها و زیرساخت‌های اینترنتی. البته لازم به ذکر است، موضوع حضور جدی‌تر در فضاهای ICT متاسفانه در بسیاری از حوزه ها به ایجاد یک فروشگاه اینترنتی تقلیل پیدا کرده که این اتفاق نیز کاملاً اشتباه و غیراصولی است.

همه صنایع و حُرف نیز باید توجه داشته باشند که نیازهای امروز متفاوت شده و سازمان‌ها، شرکت‌ها، حُرف، صنوف، اساتید دانشگاهی و مشاورین باید در راستای نیازهای جدید فعالیت کنند و به همین دلیل می‌بایست شاهد تولید و ایجاد محصولات و سرویس‌های جدید متناسب با بحران های پیش آمده باشیم.
مشخصاً و لاجرم در حوزه صنعت نمایشگاهی نیز اینکه چه ساختاری حاکم شود،  چه رویدادهایی با چه کانسپتی، با چه مختصات و ویژگی هایی، برای کدام گروه مخاطبین و به چه شکلی برگزار شود را بازار، مشتریان و به عبارتی جامع تر ذینفعان آن حوزه با پارادایم کششی مشخص می‌کنند.
از طرف دیگر در راستای انجام فعالیت ها جهت رفع نیازهای جدید، مفاهیم مهمی مانند توسعه خود را بیش از پیش نشان می‌دهند؛ توسعه به خودیِ خود اتفاق خوبی است مگر اینکه همه جانبه‌نگر نباشد. متاسفانه بعضی مواقع شاهد شکلگیری توسعه تنها در یک حوزه هستیم بصورتی که این فرآیند مهم سایرحوزه‌های دیگر را پوشش نمی‌دهد. از این‌رو و با یک دیدگاه جامع‌نگر، "توسعه پایدار" موضوع اصلی امروز دنیاست و اصول توسعه پایدار تلاشی است در جهت قرار‌ دادن فرایندهای توسعه در مسیری اصلاحی و انسان محورانه. در توسعه پایدار باید به سه رکن اساسی اقتصاد، مردم و محیط‌ زیست توجه کرد. یعنی هر اقدامی در راستای توسعه باید اولاً اصول انسانی و نیز اشتغال را در نظر داشته باشد و این اقدام در صورتی پایدار است که در راستای تامین نیازهای اقتصادی بوده و در بحث‌های اقتصادی و مالی توجیه‌پذیر باشد. در ادامه باید به این مهم اشاره شود که، نگاه توسعه‌محور زمانی پایدار می‌ماند که نسل‌های بعدی و محیط زیست را نیز در نظر گرفته باشد. بنابراین، می بایست الگویی برای اقداماتمان طراحی کنیم که دربرگیرنده همه مباحث اشتغال، اقتصاد و محیط زیست باشد. حال، در زمان بروز بحران باید هر رفتار و اقدام جدیدی، متناسب با نیاز امروزِ آن صنعت باشد چراکه اصولاً ارزش، وابسته به زمان و مکان بوده و یک ارزش پیشنهادی شاید مناسب برای آینده و پاسخگوی نیازهای آن نباشد. بعنوان مثال ارزش پیشنهادی برای یک کشور، پاسخگوی نیازها در کشور دیگر نباشد. پس، ارزش‌ها در سراسر جهان یکسان نیست بلکه مفهوم نسبی ارزشِ پیشنهادی در زمان‌ها و مکان‌های مختلف تغییر می‌کند و هنر ما این است که بتوانیم در سطح کلان کشور و بخش‌های مختلف صنعت، از ‌جمله صنعت نمایشگاهی نیازهای مقطع فعلی را شناسایی کرده و بر مبنای آن نیازها، ارزش پیشنهادی ارائه دهیم. همچنین، در همین راستا می بایست به اصول مورد نیاز حوزه توسعه پایدار نیز توجه داشت و در جهت اشتغال‌زایی، اقتصاد پررونق و مولد و محیط زیست نیز حرکت کنیم.
در حال حاضر، اکثر بخش های صنعتی و خدماتی کشور به دلیل عدم ثبات نرخ ارز، عدم امنیت سرمایه‌گذاری، مسائل بین‌المللی و موضوع بحران کرونا و نیز تحریم ها و ... وضعیت خوبی ندارد و همه باید در این شرایط، نیازهایشان را تشخیص داده و ارزش‌های پیشنهادی جدید ارائه دهند. بصورت کلی، همه سازمان‌ها و افرادی که می‌خواهند در جهت مدیریت این بحران و ارائه راه حل‌های جدید شرکت کنند باید با نگاهی یکپارچه باشند که شامل چهار رکن اصلی یعنی دولت، تشکل‌ها، دانشگاهها و بنگاه‌ها میشود؛ اگر هر کدام از این نهادها به تنهایی اقدامی کنند، قطعاً موثر نخواهد بود. دانشگاه می بایست فعالیت علمی، تخصصی و آینده‌پژوهی انجام دهد و با نگاه حوزه بین‌المللی فعالیت کند، تشکل‌ها به عنوان بازویی بین حاکمیت و بدنه اقتصاد و صنعت عمل کنند، بنگاه‌ها باید چابک، فعال، سرزنده و آماده تغییر باشند و دولت نیز بسترهای قانونی، اجرایی و حمایتی را فراهم کند. در راستای انجام این مهم و ضرورت وجود رویکرد سیستماتیک را مشاهده میکنیم؛ اگر با دیدگاه حرفه‌ای، صنعتی و تخصصی به بحران کرونا بنگریم، ما معتقدیم همه نهادها علاوه بر نگرش سیستماتیک (Systematic) باید یکپارچه (Integrated) ، هم‌افزا (Synergic)، منعطف (Flexible)،سریع (Agile) و پویا (Dynamic) رفتار کنند تا بتوانند نسبت به اتفاقاتی که بحرانها ایجاد می‌کنند، واکنش مناسب نشان دهند. ما این نگاه را “SISFAD” نام نهاده و در بسیاری از موارد به آن نیاز داریم اما در بحران‌ها، نیاز به آن بیش از پیش احساس می‌شود.
امید است همه دست اندرکاران و ذینفعان حوزه نمایشگاهی با هدفی واحد و با نگاهی ملی و چه بسا بین المللی با رویکرد  SISFADو با پارادایمی کششی نسبت به تبیین ارزش های جدید و آتی این صنعت بزرگ اقدام نموده و به شکل یکپارچه و هم افزا به سمت آن گام بردارند.