به گزارش پایگاه خبری «عصر نمایشگاه»، آنها شیوه های ساده ای را برای  شناسایی  محصولات و خدمات کپی برداری شده و تهدیدهای بالقوه به تولید کنندگان و تامین کنندگان خدمات ارایه می دهند. نمایشگاهها فرصتهای عالی برای کسب اطلاعات در خصوص رقبا و کشف محصولات و خدمات جدید هستند از این رو گاهی تخلفاتی نسبت به حق مالکیت معنوی در مرحله اولیه پیش از تولید انبوه و سوداگری مطرح می شود. 

یکی از ماموریت های UFI ، انجمن جهانی صنعت نمایشگاه، کمک به اعضای خود و صنعت نمایشگاهی در حمایت از منافع تجاری است ضمن این که رسانه نمایشگاه را به منزله قوی ترین ابزار بازاریابی، فروش و ارتباطات معرفی و ترویج می کند. در این راستا UFI توصیه هایی به برگزارکنندگان نمایشگاه ارایه می دهد تا به مشتریانشان- غرفه داران و بازدیدکنندگان- جهت حفظ حقوق مالکیت معنوی آنها و حمایت از این حقوق در صورت هر گونه تخطی و کپی برداری کمک کنند. تهیه این سند به جهت ارایه رهنمودی برای اعمال اقدامات لازم جهت حفظ موثر حق مالکیت معنوی طی نمایشگاهها صورت گرفته است. دامنۀ آن جهانی است و از این رو کلیاتی را در بر می گیرد که در اکثر کشورها کاربرد دارند. در صورت لزوم اقدامات جدی تر و قاطعانه تری که طبیعتا در هر کشوری متفاوت است، می تواند اعمال شود.

واژه شناسی و اطلاعات اولیه

کپی برداری یا تکثیر غیرقانونی واژه های کم و بیش مترادفی  هستند که در تکثیر یا تقلید غیرقانونی محصولات/خدمات مطرح می شوند و حقوق مالکیت معنوی را نقض می کنند.
مالکیت معنوی به دو گروه تقسیم بندی می شود:
  مالکیت صنعتی شامل علامت تجاری، حق ثبت اختراع، طرحها و مدلهای کاربردی؛
   کپی رایت که شامل کارهای هنری و ادبی است مانند رمان، شعر و نمایشنامه، موسیقی، فیلم کارهای هنری نظیر نقاشی، طراحی، عکس و مجسمه و طرحهای معماری

علامت های تجاری ( یا برندهای تجاری آن)
علامت تجاری محصولات و خدمات، یک شرکت را از سایر رقبا متمایز و مشخص می کند. چندین نوع علامت تجاری وجود دارد مانند: علامت های کلمه ای، علامت های ابزاری (لوگو)، علامت های سه بعدی، علامتهای رنگی یا تلفیقی از آنها.
حمایت از یک علامت تجاری به دارنده آن حق انحصاری بهره برداری و دفاع در مقابل استفاده و ثبت علامتهای تجاری مشابه یا یکسان را که سبب سردرگمی مردم می شود، می بخشد.
حمایت از علامت تجاری معمولا به یک دوره ده ساله محدود می شود که قابل تمدید است.
حمایت از علامت تجاری در سطح منطقه ای موثر است (مثلا حق انحصاری تنها در کشورهایی وجود دارد که علامت تجاری در آنجا ثبت شده است.) کسب حق مالکیت معنوی برای کل جامعه اروپا معتبر است.

حق ثبت اختراع
حقوق انحصاری اختراعات را پوشش می دهد و از ویژگی ها و خصوصیات (فنی) محصول یا فرایند حمایت می کند. بنابراین دارنده حق ثبت اختراع می تواند مانع بهره برداری طرف سوم از اختراع خود شود. وی می تواند از اختراع استفاده کند مشروط بر این که محصول یا فرایند هیچ ویژگی خاصی نداشته باشد که در حق ثبت اختراع دیگری قید شده است. طول مدت حق ثبت اختراع معمولا 20 سال است و سالانه مشمول پرداخت هزینه ای می باشد. همچنین می توان این مدت را تمدید نمود.
حمایت حاصله از یک حق ثبت اختراع در سطح منطقه ای قابل اجراست. در اروپا (در حال حاضر این حمایت تا بیش از 37 کشور را در بر می گیرد) یک روال واحد موجود است که از طریق رسیدگی به یک زبان مشترک صورت می گیرد. الزامات برای کسب  حق ثبت اختراع عبارتند از:
• جدید بودن
• دارای قوه اختراع و عدم بدیهی بودن آن
• قابلیت استفاده صنعتی و یا مفید بودن

مدلهای کاربردی،  مدلهای مصرفی و سایر انواع حق ثبت
مدل کاربردی و مدل مصرفی نیز حقوقی هستند که ذاتا از یک اختراع حمایت می کنند. الزامات برای مدلهای کاربردی و مدل مصرفی معمولا مشابه الزامات برای سایر حقوق ثبت اختراع هستند. در اکثر موارد، برای اعتبار بخشی به این نوع حقوق، نیازی به رسیدگی مفصلی نیست. به همین دلیل، یک مدل کاربردی را می توان به سرعت، به راحتی و با هزینه ای مقرون به صرفه کسب کرد. طول مدت آن کمتر از یک حق ثبت معمولی است و حمایت از آن در برخی از کشورها محدودتر می باشد. سایر انواع حق ثبت در برخی از کشورها وجود دارد.

طراحی ها
طرح از ظاهر کل یا بخشی از محصول صنعتی یا دستی حمایت می کند به خصوص بر اساس خطوط،نقشه برجسته، رنگها، شکل، بافت و/یا مواد اولیه خود محصول ، مشروط بر اینکه ظاهر جدید باشد و ویژگی فردی در زمان تکمیل فرم درخواست را داشته باشد. یک طرح می تواند دو بعدی یا سه بعدی باشد.
طول مدت حمایت در هر کشوری متفاوت است. مثلا در اتحادیه اروپا طرح ثبت شده 5 سال حمایت می شود و تا ماکزیمم 25 سال قابل تمدید است. حمایت از طرح در سطح منطقه ای قابل اجراست.

کپی رایت
کپی رایت از خلق و ایجاد اثر هنری حمایت می کند مانند اثر ادبی، هنری، موسیقی، فیلم، ضبط و پخش صدا شامل نرم افزار و چند رسانه ای ها.
مالکیت معنوی مانند هر نوع مالکیتی قابل اجاره و خرید است. به علت پیچیدگی روال ثبت مالکیت معنوی استفاده از خدمات متخصصان حقوق مالکیت معنوی به شدت توصیه می شود.
در برخی از کشورها طرح ها و علامت های تجاری ثبت نشده ( به جز حق ثبت اختراع) قابل حمایت هستند اما معمولا طول مدت آن کوتاه تر و محدودتر می باشد.
ادعاهای قانونی در برابر رقابت ناعادلانه قابل اعمال است حتی اگر محصول کپی شده تحت حمایت حقوق اموال ذکر شده فوق نباشد، اما در شرایط خاص مثلا وقتی که کاملا تقلیدی و کپی برداری باشد.
علامت های تجاری، حق ثبت اختراع و طرح هایی که در یک کشور ثبت شده اند در کشورهای دیگر حمایت نمی شوند. اما توافقنامه های بین المللی برای هماهنگ سازی برخی از جوانب اصلی قوانین مالکیت معنوی در اکثر کشورها رعایت می شود. مهمترین توافقنامه موجود در این خصوص TRIPS است (توافقنامه جوانب تجاری حقوق مالکیت معنوی) که سازمان تجارت جهانی وضع کرده است. مالک حق مالکیت معنوی می تواند از طریق اقدامات مختلف حقوق خود را اعمال کند – اخطار/ درخواست عدم ادامه استفاده، اقدامات گمرکی، اقدامات دادگاهی، حل اختلاف توسط داوری و میانجی گری. جمع آوری مدارک، دارنده حق مالکیت معنوی را قادر می سازد تا از دادگاه حکم لازم را اتخاذ کند و به  متخصصان بی طرف در منطقه (نمایشگاهها، دفاتر) منتسب به متخطی ارسال نماید تا استفاده غیرمجاز را توصیف کند.
برگزارکنندگان نمایشگاه ،در انطباق با قوانین بسیاری از کشورها، معمولا از نظر قانونی مجاز به انجام اقدامی در مقابل کپی برداری نیستند. تنها غرفه داران (دارندگان حق مالکیت معنوی) یا وکلای آنان می توانند اقدام موثر را در برابر متخطی انجام دهند.
یک شیوه موثر برای جلوگیری از نمایش نسخه های غیرمجاز در نمایشگاه ضبط مرزی توسط مقامات گمرک است. مقامات گمرک کالاهای وارداتی، صادراتی و یا ترانزیت را بازرسی می کنند تا مشخص شود آیا این محصولات  حقوق مالکیت معنوی را نقض می کنند یا خیر. کار آنها به بازرسی در ایستگاههای مرزی محدود نمی شود بلکه به عنوان بخشی از حمایت از اموال صنعتی ، شامل کنترل و بازرسی در دفاتر گمرک مرزی، دفاتر گمرک درون کشوری و بنادر آزاد یا واحدهای کنترل سیار می شود.
مقامات گمرک با دریافت فرم درخواست که حق تولیدکننده یک برند را نشان می دهد، می توانند ارسال محموله مشکوک را متوقف سازند، آنها را بازرسی کنند، نمونه برداری نمایند، کالاهای کپی شده را معدوم کرده و اطلاعات لازم را به تولید کننده برند ارایه دهند.
طی نمایشگاه، غرفه دار می توانند اقدامات زیر را با کمک وکیل خود انجام دهد:
  درخواست ضبط و توقیف: کپی بردار تعهد نامه ای را امضا می کند که دیگر محصولات کپی شده را برای فروش ارایه ندهد و در صورت ادامه تخلف ملزم به پرداخت جریمه باشد.
  حکم بازداشت اولیه: دارنده حق ثبت اختراع یا حق طرح از دادگاه حکم بازداشت اولیه را دریافت می کند که مانع کپی بردار از فروش نمایش محصولات خاص می شود.

فهرست توصیه ها

UFI به متخصصان نمایشگاه توصیه می کند تا اقدامات مختلفی را انجام دهند تا تضمین کنند محیط تجاری عادلانه ای طی نمایشگاه برقرار است. در ادامه فهرستی از توصیه های عملیاتی ارایه می شود که برگزارکنندگان برای مطلع ساختن، حمایت و کمک به غرفه دارانشان در ممانعت از کپی برداری از برند و محصول باید اعمال نمایند:

1- برگزارکنندگان قبل از نمایشگاه باید از طریق بروشوری که همراه با فرمهای درخواست/ثبت نام ارسال می شود، از طریق وب سایت برگزارکننده ، راهنمای غرفه دار یا درج در فرم شرایط و مقررات عمومی نمایشگاه، اطلاعات لازم را در خصوص حمایت از حق مالکیت معنوی در اختیار غرفه دار قرار دهند. این اطلاعات باید حاوی توصیه های به غرفه داران باشد از جمله:
  غرفه داران باید علامت تجاری، حق ثبت اختراع یا طرح های خود را قبل از شروع نمایشگاه به ثبت برسانند تا حق معتبر کسب کنند و قادر باشند از کلیه فرمهای حمایت قانونی به طور کلی و به طور خاص طی نمایشگاه، استفاده کنند.
  به همین منظور، مشاوره و توصیه مشاور متخصص در زمینه علامت تجاری و ثبت و الزامات و روال های مرتبط با آن به شدت توصیه می شود.
  مشخصات مشروح فرد مسئول در برابر مسائل حقوق مالکیت معنوی در محدوده شرکت برگزارکننده باید مشخص شود. همچنین اطلاعات تماس با سازمانهای ملی و محلی حقوق مالکیت معنوی، مقامات گمرک و وکلای حق ثبت و علامت تجاری.
  قبل از نمایشگاه، غرفه داری که تصور می کند ممکن است غرفه دار دیگری از حقوق وی سوء استفاده کند، باید درخواست مناسب را به مقامات گمرک ارایه دهد (در صورت کاربردپذیر بودن) آنگاه مقام گمرکی می تواند ارسال محموله مشکوک را متوقف سازد، نمونه برداری انجام دهد و کپی ها را معدوم سازد. غرفه داران باید اسناد اصلی یا نسخه های معتبر حق ثبت یا حق علامت تجاری خود را در نمایشگاه به همراه داشته باشند به نحوی که تخلف احتمالی طی نمایشگاه قابل اثبات باشد.

2- بعلاوه، برگزارکنندگان  برای کمک به غرفه داران جهت طرح  شکایات حقوق مالکیت معنوی یا سوء استفاده های مرتبط طی نمایشگاه، باید فهرستی از وکلای ماکیت معنوی را در اختیار غرفه دارانی قرار دهند  که مایلند دربرابر سوء استفاده های احتمالی اقدامات قانونی انجام دهند.

4- برگزارکنندگان باید حکمیت یا داور بی طرفی را معرفی کنند که در تعیین نقض یا عدم نقض حقوق مالکیت معنوی طی نمایشگاه قضاوت کنند.

5- برگزارکنندگان باید جهت تسهیل در امر برقراری ارتباط در خصوص حل اختلاف غرفه داران خارجی مترجم در اختیار داشته باشند.

6- هرگاه میسر و مناسب باشد، برگزارکنندگان باید دفتر، غرفه یا محل تماسی در سایت نمایشگاه در نظر بگیرد که به شکایات یا درخواست های حقوق مالکیت معنوی در طول برگزاری نمایشگاه رسیدگی شود.

پیوندهای مفید
پیوندها به دفاتر مالکیت معنوی در برخی از کشورها و سازمانهای مرتبط، بانکهای اطلاعاتی، نشریات و راهنماها

WIPO (World Intellectual Property Organisation)
http://www.wipo.int
(Contains comprehensive information on international trade marks and their protection.)
• OHIM (Office for Harmonisation in the Internal Market – Trade Marks, Designs and Models)
http://oami.europa.eu/
(Contains important information on EU trade marks and their protection. For anti-counterfeiting
safeguards: http://oami.eu.int/it/aspects/piracy.htm)
• EPO (European Patent Office)
http://www.european-patent-office.org/
(The EPO provides a uniform application procedure for individual inventors and companies
seeking patent protection in up to 37 European countries)
• European Commission: Customs Matters
http://ec.europa.eu/taxation_customs/customs/index_en.htm
(Contains all the new developments and solutions to problems relating to customs, with detailed
information on counterfeiting)
• REACT (European Anti-Counterfeiting Network)
http://www.snbreact.nl
(Aims at fighting counterfeit trade by providing a full package of legal & practical services to its
members)
• STOP (U.S. Commerce Department's Strategy Targeting Organized Piracy)
http://www.stopfakes.gov
(Information on IPR protection in the USA and overseas)
• United States Patent and Trademark Office
http://wwwuspto.org
• The China Patent Trademark Office
http://www.chinatrademarkoffice.com
• Japan Patent Office
http://www.jpo.go.jp
• The Korean Patent Office
http://www.kipo.go.kr/
• http://www.ip-links.de
(Links to Intellectual Property offices in several countries, and related organizations, databases,

مترجم: شیرین شریفیان