به گزارش پایگاه خبری «عصر نمایشگاه»، صنعت عکاسی و البته انبوه صنایع وابسته به آن در دهه‌های اخیر تغییرات بسیاری داشته است و روند این تغییرات در سال‌های اخیر با پیشرفت فناوری‌های دیجیتال بیشتر هم شده تا جایی که امروزه برای در اختیار داشتن یک دوربین عکاسی نیازی به‌صرف هزینه زیاد نیست و حتی تلفن‌های همراه نیز می‌توانند در بسیاری موارد به‌خوبی نقش یک دوربین عکاسی را بازی کنند. این انقلاب دیجیتال و ادغام فناوری‌های مختلف باعث تحولات بسیاری شده است و به‌تناسب آن، بسیاری از محصولات و حتی تولیدکنندگانی که تا چند سال پیش از پیشروهای بازار بودند این روزها تغییر مسیر داده‌اند و یا حتی از صحنه روزگار محو شده‌اند.
در این میان شاید بتوان وضعیتی مشابه را برای بعضی از نمایشگاه‌ها نیز پیش‌بینی کرد چراکه با تغییرات در فناوری، عملا ماهیت بسیاری از کالاها دچار دگرگونی شده و بسیاری از نمایشگاه‌ها دچار دگرگونی در ماهیت شده و عملا به حاشیه رفته‌اند. بااین‌وجود بعضی دیگر از نمایشگاه‌ها به دلیل ماهیت پویای خود توانسته‌اند در این موج پرتنش تغییرات مقاومت کنند و نه‌تنها خود را زنده نگه‌دارند بلکه شاهد بالندگی بیشتر هم بوده‌اند و در این میان فوتوکینا را می‌توان نمونه‌ای بارز از این نمایشگاه‌ها دانست. فوتوکینا، بزرگ‌ترین نمایشگاه صنعت عکاسی جهان، در روزگاری آغاز به کار کرد که صنعت عکاسی در دوران آنالوگ بود و عکاسی فرآیندی پردردسر و البته نه‌چندان همگانی به شمار می‌رفت. به‌مرور اما عکاسی پیشرفت کرد و همگانی‌تر شد. بعد از آن با آغاز موج تحول دیجیتال، عکاسی به‌طورکلی متحول شد و اینجا بود که فوتوکینا رقبایی جدی پیدا کرد. ترکیب عکاسی با فناوری دیجیتال و مهم‌تر از آن گسترش موج تلفن‌های همراه هوشمند با دوربین‌های قدرتمند باعث شد نمایشگاه‌های حوزه دیجیتال به رقبایی قدرتمند برای فوتوکینا تبدیل شوند. چنین تحولی می‌توانست باعث آسیب جدی به فوتوکینا شود اما این نمایشگاه توانست به‌خوبی با این موج تغییرات همراه شود و جایگاه خود را حفظ کند.

فوتوکینا در گذر زمان
نمایشگاه فوتوکینا که امروزه به‌عنوان بزرگ‌ترین و برترین نمایشگاه در حوزه عکاسی شناخته می‌شود، کار خود را در سال 1950 و به‌عنوان یک نمایشگاه کوچک آغاز کرد؛ هرچند پیشرفت و ثبات این نمایشگاه نشان می‌دهد که برگزارکنندگان آن از ابتدا با هدف‌گذاری درستی پیش رفته‌اند تا جایی که روند رو به رشد فناوری‌های عکاسی به‌ویژه در سال‌های اخیر نه‌تنها باعث سست شدن جایگاه این نمایشگاه نشده، بلکه قدرت این نمایشگاه را در دنیایی که دوربین‌ها بیش از همیشه به سمت دیجیتالی‌شدن پیش می‌روند، در مقابل نمایشگاه‌های حوزه دیجیتال تثبیت کرده است.
نخستین نمایشگاه فوتوکینا متناسب با روند صنعت عکاسی و البته جایگاه یک نمایشگاه تازه تاسیس، نمایشگاه چندان بزرگی نبود هرچند با توجه به کمبود نمایشگاهی تخصصی در این حوزه، از همان ابتدا توانست توجه زیادی را به خود جلب کند و در این میان از حمایت دولت آلمان نیز برخوردار بود تا جایی که وزیر اقتصاد آلمان و شهردار کلن در میان افتتاح‌کنندگان این نمایشگاه دیده می‌شدند. نخستین نمایشگاه در 6 ماه می 1950 آغاز به کار کرد و برخلاف دوره‌های بعدی که جنبه بین‌المللی در آن بسیار مهم بود، دوره نخست را می‌توان نمایشگاهی برای معرفی توانمندی‌های صنعت آلمان دانست تا جایی که تقریبا تمامی غرفه‌گذاران آن آلمانی بودند و بیش 300 شرکت آخرین محصولات خود را در آن در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دادند. این مسئله البته چندان عجیب نیست؛ آلمان در آن دوران به‌تازگی از زیر خاکسترهای جنگ ویرانگر جهانی دوم در حال بلند شدن بود و نیاز داشت تا توانایی‌های خود را به نمایش بگذارد، نه‌تنها برای آنکه بتواند مشتریانی بیابد بلکه بیشتر به این دلیل که بتواند روحیه آسیب‌دیده مردمش را تقویت کند و نشان دهد هنوز زنده است و به همین دلیل بود که نمایشگاه‌های آن دوران با حمایت‌های گسترده‌ای همراه می‌شد. در این نمایشگاه البته دوربین‌های سایز کوچک و فلش‌های برقی که از ابداعات آمریکایی‌ها بود نیز به نمایش درآمد و درنهایت بیش از 75 هزار نفر از آن بازدید کردند تا نشان دهد اشتیاق برای چنین نمایشگاهی وجود دارد و همین امر باعث شد برگزارکنندگان بلافاصله تدارکات لازم برای نمایشگاه در سال بعد را ترتیب دهند. نمایشگاه دوم این بار عنوان بین‌المللی را یدک می‌کشید و از میان 340 غرفه‌گذار حاضر در آن، 70 غرفه‌گذار خارجی از 10 کشور جهان به چشم می‌خوردند. مهم‌ترین اتفاق این نمایشگاه را می‌توان معرفی دوربین‌های فوری دانست؛ پدیده‌ای که در آن دوران توجه‌های زیادی را به خود جلب کرد تا درنهایت بیش از 100 هزارنفر بازدیدکننده فوتوکینا، این نمایشگاه را با رضایت ترک کنند. فوتوکینا نمایشگاه موفقی بود اما در دهه 50 روند پیشرفت در صنعت عکاسی آنقدر سریع نبود که بتوان هرساله شاهد نوآوری‌های متعدد بود و به همین دلیل تصمیم گرفته شد ازآن‌پس نمایشگاه به‌صورت دوسالانه برگزار شود. این مسئله تصمیم درستی بود چراکه به برگزارکنندگان این امکان را می‌داد تا هر دوره را با یک غافلگیری در زمینه فناوری عکاسی افتتاح کنند و این مسئله باعث شد بر ارزش و اعتبار این نمایشگاه افزوده شود تا جایی که در هر دوره شاهد افزایش شمار بازدیدکنندگان و شرکت‌ها هستیم. در سال 1958، بیش از 180 هزار بازدیدکننده که 12 هزار نفر از آنها از خارج از آلمان آمده بودند، از فوتوکینا دیدن کردند که یک رکورد تا آن زمان به شمار می‌رفت ضمن آنکه 530غرفه‌گذار از 16 کشور آخرین دستاوردهای خود را در این دوره به نمایش گذاشتند و البته حضور 180 غرفه‌گذار از خارج از آلمان نشان می‌داد فوتوکینا کاملا توانسته جنبه بین‌المللی خود را به دست آورد. دو دوره بعدی فوتوکینا به فاصله زمانی سه‌ساله برگزار شد اما پس‌ از آن و از 1966 به این‌سو، فوتوکینا نظم برگزاری دوسالانه خود را حفظ کرده‌ و در تمام دوره‌های برگزاری شاهد معرفی جدیدترین نوآوری‌ها در این صنعت بودیم. شهرت فوتوکینا آنقدر بالا بود که شرکت‌ها گاهی حتی معرفی نوآوری‌های خود را به تعویق می‌انداختند تا آن را در فوتوکینا، جایی که همه نگاه‌ها در صنعت عکاسی به آن دوخته شده بود، رونمایی کنند. تحول مهم بعدی در سال 1974 رخ داد؛ جایی که مسئولان تصمیم گرفتند ورود بازدیدکنندگان عمومی را محدود کنند و بازدیدکنندگان نمایشگاه از آن ‌پس به‌صورت تخصصی اجازه ورود به نمایشگاه را داشتند. این مسئله هرچند شاید کمی از شمار بازدیدکنندگان می‌کاست اما می‌توانست بر کیفیت آن بیفزاید. ضمن آنکه در همین دوره بخشی که سال‌ها ویژه نمایش عکس‌ها در فوتوکینا برگزار می‌شد، به‌عنوان یک نمایشگاه مستقل درآمد تا بخش هنری و فنی فوتوکینا از هم جدا شود و فوتوکینا بتواند بیش از پیش به بازدیدکنندگان تخصصی خود سرویس‌دهی کند ضمن آنکه متناسب با این تغییر رویه، مدت برگزاری نمایشگاه نیز به یک هفته افزایش پیدا کرد.
با این تغییرات تعداد بازدیدکنندگان نمایشگاه کاهش یافت و به 95 هزار نفر رسید که البته یک‌سوم آنها از خارج از آلمان برای دیدن این نمایشگاه به کلن آمده بودند. با تغییرات ایجاد شده، شرکت‌ها علاقه بیشتری به حضور در فوتوکینا پیدا کردند چراکه این بار می‌توانستند مستقیما با مخاطبین نهایی خود رودررو شوند و به همین دلیل شمار شرکت‌های حاضر در نمایشگاه به شکل تصاعدی افزایش یافت به‌گونه‌ای که در دوره بعدی 1027 غرفه‌گذار در فوتوکینا حاضر بودند ضمن آنکه به‌مرور و با حذف بازدیدکنندگان عادی، شمار بازدیدکنندگان تخصصی افزایش یافت و به بیش از 123 هزار نفر رسید.
روند پیشرفت‌های فوتوکینا از آن تاریخ به بعد به‌طور پیوسته ادامه داشته ‌و اکنون این نمایشگاه عنوان‌دار بزرگ‌ترین نمایشگاه صنعت عکاسی و پیشرو دیگر نمایشگاه‌ها در این زمینه است.
نگاهی به فوتوکینا 2014
همان‌گونه که عنوان شد، فوتوکینا امروزه یک نمایشگاه مرجع در زمینه صنعت عکاسی است و به‌این‌ترتیب شمار قابل‌توجهی از شرکت‌ها متقاضی شرکت در آن هستند. در دوره گذشته این نمایشگاه در سال 2014، درمجموع 1074 غرفه‌گذار حاضر بودند که از این میان 68 درصد از شرکت‌ها از خارج از آلمان در فوتوکینا شرکت می‌کردند و توانمندی‌های خود را در 155 هزار مترمربع فضای سرپوشیده این نمایشگاه به نمایش گذاشتند ضمن آنکه حضور 78 شرکت در آمریکا که در زمینه فناوری‌های حوزه الکترونیک از کشورهای پیشرو است، نشان می‌دهد فوتوکینا توانسته به‌خوبی در دنیای دیجیتال، قدرت و توان خود را حفظ کند. از میان این غرفه‌گذاران، 69‌درصد را تولیدکنندگان تجهیزات عکاسی تشکیل می‌دادند و 10 درصد نیز به‌عنوان توزیع‌کننده در نمایشگاه حاضر شده بودند. پس از این دو دسته، عمده‌فروشان، شرکت‌های ارائه خدمات در زمینه عکاسی، واردکنندگان و درنهایت اتحادیه‌ها و انجمن‌ها رتبه‌های بعدی را در اختیار داشتند. بر اساس نظرسنجی انجام گرفته در میان غرفه‌گذاران، درمجموع بیش از یک‌سوم آنها از حضور در این نمایشگاه رضایت داشتند و 27 درصد نیز رضایت نسبی خود را اعلام کردند.
از دوره 2014 فوتوکینا درمجموع 183 هزار و 297 نفر بازدید کردند که 32 درصد آنها را بازدیدکنندگان غیر آلمانی تشکیل می‌داد و بیش از نیمی از بازدیدکنندگان نیز با هدف تجاری در نمایشگاه حاضر شده بودند. با توجه به تخصصی‌بودن این نمایشگاه، بازدیدکنندگان نیز به شکل کاملا تخصصی در نمایشگاه حاضر می‌شوند تا جایی که 60 درصد از آنها از رده‌های مدیریتی و تصمیم‌گیرندگان ارشد سازمان‌های خود بودند و این مسئله باعث می‌شود غرفه‌گذاران بتوانند مذاکرات خود را با بالاترین سطوح سازمان‌های هدف انجام دهند. همان‌گونه که انتظار می‌رود، دوربین‌های عکاسی اصلی‌ترین هدف بازدیدکنندگان بوده است اما در کنار آن، لنزها و فیلترها و دیگر تجهیزات جانبی دوربین، تجهیزات نور، تجهیزات و سیستم‌های ویرایش دیجیتال، تجهیزات استودیوهای عکاسی و تجهیزات چاپ عکس در رتبه‌های بعدی لیست بلند بالای بخش‌های ارائه شده در فوتوکینا ایستاده‌اند.